Termin "a vista: jest definiowany jako: " (...) wykonanie z nut utworu bez uprzedniego przygotowania. Czytanie nut a prima vista jest szczególną zdolnością muzyczną, którą można kształcić." Tak potraktowane pojęcie może być niezgodne z prawdą, gdyż zazwyczaj każde wykonanie utworu muzycznego jest poprzedzone pewną formą przygotowania się wykonawcy. Przygotowaniem w wypadku gry a vista jest uprzednia analiza zapisu nutowego i próba wyobrażenia sobie jego brzmienia oraz sposobów realizacji na instrumencie. Określenia "a vista" oznaczać powinno wykonanie tekstu muzycznego niepoprzedzone żadną formą ćwiczenia danego zapisu.W potocznym rozumieniu czytanie a vista jest uznawane za czynność polegającą na wykonaniu utworu z nut po pierwszym kontakcie wzrokowym z zapisem. Można to uznać za błąd terminologiczny, gdyż czytanie jest procesem percepcyjnym, na podstawie którego następuje wykonanie danej treści muzycznej, czyli gra.
Czytanie nut jest składnikiem procesu wykonawczego, jakim jest gra a vista, a więc słowo "czytanie" oznacza uświadomienie sobie informacji zawartych w zapisie nutowym, natomiast "gra" jest odtworzeniem tekstu muzycznego na instrumencie w oparciu o percepcję zapisu i związane z nią wyobrażenia dźwiękowe, sumę ogólnej wiedzy, intuicji i doświadczeń muzycznych wykonawcy.Gra a vista nie jest zdolnością wrodzoną, ale umiejętnością zdobywaną w konsekwentnym i systematycznym procesie nauczania.
Na moje zainteresowanie zagadnieniem "a vista" wpłynęły przede wszystkim własne muzyczne doświadczenia związane z grą a vista, a także myśl o przydatności posiadania większej wiedzy na ten temat w dalszej mojej pracy. Podjęłam się zebrania materiałów na temat gry a vista, aby odpowiedzieć sobie na nurtujące mnie pytania tj.: - czy umiejętność ta jest wrodzona? czy istnieje metoda, dzięki której można by kształcić tę umiejętność?
Większość publikacji, do których zdołałam dotrzeć i które pomogły mi uzyskać odpowiedzi na wiele moich wątpliwości, wydawanych było w drugiej połowie XX wieku w latach 1953 J. Hoffman, A. Rieger " Szkoła czytania nut" do roku 1979 J. Adamowski : " Gra a vista na fortepianie." ; " Kształtowanie i rozwój nawyku czytania nut a vista w pierwszych latach nauki gry na fortepianie." T. Dawydowna-Brianskaja.
Głównym powodem, dla którego w tych latach powstało kilka bardzo ważnych publikacji poruszających kwestie a vista, był brak konkretnego podręcznika do nauki i rozwijania tej umiejętności.
Nowsze publikacje, z których zebrałam informacje na temat gry a vista to: " Umiejętność gry a vista w dydaktyce i w praktyce artystyczno-zawodowej." T. Rosłoń-Esztenyi z 1995 roku, " Umysł muzyczny. poznawcza psychologia muzyki." J. A. Slobody z 2002 roku, oraz materiały z sesji naukowej w Łodzi poświęconej tematowi: " Umiejętność gry a vista i jej znaczenie w edukacji pianisty." z 2005 roku. Do grupy publikacji mogę również zaliczyć artykuły zamieszczone na ten temat w Internecie.
W pierwszym rozdziale opiszę przebieg procesu psychofizycznego u wykonawcy podczas gry a vista. Poruszę w nim także kwestię antycypacji przy czytaniu zapisu nutowego i zwracam uwagę jak bardzo jest to ważny element dla sprawnej realizacji a vista tekstów muzycznych. Opisuję również błędy popełniane przez wykonawców podczas gry a vista i mechanizm ich powstawania, przedstawiony w dwóch eksperymentach przeprowadzonych przez J. A. Slobodę, aby podkreślić wagę koncentracji uwagi prze grze a vista.
W rozdziale drugim opisuję metodę nauki tej umiejętności w szkole muzycznej - podstawowej. Skupiam się tu nad metodami, które wprowadzą najmłodszych uczniów w świat zapisu notacji a następnie pomogą wykształcić podstawowe umiejętności niezbędne przy nauce gry a vista. W rozdziale trzecim przedstawiam sposoby ćwiczeń i metody dalszego rozwoju umiejętności gry a vista pomocnych dla uczniów w szkole muzycznej - średniej.
Skupiam się na metodyce gry a vista w szkole muzycznej - podstawowej i średniej, ponieważ uważam, iż właśnie te etapy w kształceniu przyszłego muzyka są dla niego najważniejsze.
